Pytania i odpowiedzi
Na czym polega mechanizm podzielonej płatności (MPP)?
W MPP płatność za nabyty towar lub usługę jest dokonywana w taki sposób, że zapłata całości lub części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z faktury jest płacona przez nabywcę na rachunek rozliczeniowy/rachunek w SKOK dostawcy lub jest rozliczana w inny sposób. Natomiast pozostała zapłata odpowiadająca kwocie VAT (w całości lub w części) jest płacona na specjalny rachunek bankowy dostawcy – rachunek VAT.
Ważne: MPP dotyczy wyłącznie transakcji złotówkowych między przedsiębiorcami.
Od kiedy będzie obowiązywać MPP?
Od 1 lipca 2018 r.
Ważne: liczy się data dokonania płatności, co oznacza, że w MPP można uregulować fakturę wystawioną przed 1 lipca 2018 r.
Czy stosowanie MPP jest obowiązkowe?
Nie, stosowanie mechanizmu podzielonej płatności jest dobrowolne. Stroną decydującą o jego stosowaniu jest nabywca (podatnik VAT).
Przyznanie inicjatywy co do wyboru stosowania mechanizmu podzielonej płatności nabywcy nie oznacza jednak, że sprzedawca nie może zastrzec w umowie, że nie chce stosować takiej formy rozliczeń. Kontrahenci mają w tym zakresie swobodę, wynikającą z zasady swobody umów i sami decydują w jaki sposób dokonują rozliczeń przeprowadzanych transakcji.
Ważne: nabywca decyduje, którą fakturę zapłaci z zastosowaniem MPP, w jakiej części oraz wobec którego dostawcy.
Czy muszę wnioskować o założenie rachunku VAT w swoim banku?
Nie, bank otwiera i utrzymuje rachunek VAT obligatoryjnie.
Ważne: rachunek VAT jest otwierany wyłącznie do rachunku rozliczeniowego i imiennego rachunku w SKOK prowadzonego dla celów działalności gospodarczej. Nie można otworzyć rachunku VAT np. do wykorzystywanego w działalności gospodarczej rachunku osobistego.
Czy w podzielonej płatności jest możliwy przelew na rachunek typu ROR?
Nie, zapłata w mechanizmie podzielonej płatności jest możliwa wyłącznie na rachunek rozliczeniowy kontrahenta lub rachunek imienny w SKOK, otwarty w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Tylko do takich rachunków bank/SKOK prowadzi rachunek VAT, czyli rachunek dedykowany rozliczeniom w mechanizmie podzielonej płatności.
Dlatego, jeżeli nabywca towaru lub usługi dokonuje przelewu w podzielonej płatności na rachunek wskazany przez kontrahenta i ten rachunek jest rachunkiem typu ROR, wówczas taki przelew zostanie odrzucony, a płatność nie zostanie zrealizowana.
Jak odbywa się zapłata VAT z rachunku VAT do urzędu skarbowego?
Od 1 lipca br. bank/SKOK – realizując przelew podatkowy dotyczący zapłaty VAT do urzędu skarbowego – zawsze w pierwszej kolejności pobiera środki z rachunku VAT.
W związku z tym zapłata VAT do urzędu skarbowego, tak jak dotychczas, dokonywana jest z zastosowaniem polecenia przelewu podatkowego, w którym należy wskazać odpowiedni symbol formularza podatkowego, np. VAT-7, VAT-7K.
Zapłata VAT do urzędu skarbowego nie może być zatem realizowana komunikatem podzielonej płatności. W przypadku użycia komunikatu podzielonej płatności do zapłaty podatku w VAT do urzędu skarbowego, przelew zostanie zwrócony do nadawcy.
Na co mogą być przeznaczone pieniądze z rachunku VAT?
Środki z rachunku VAT mogą być wykorzystane do uregulowania kwoty VAT wykazanej w fakturze z tytułu zakupu towarów lub usług oraz do zapłaty podatku VAT do urzędu skarbowego. Z rachunku VAT można również zapłacić do urzędu skarbowego dodatkowe zobowiązania w VAT, odsetki za zwłokę w VAT.
Co zrobić w przypadku wpłacenia na rachunek VAT pomyłkowej kwoty, np. wyższej niż należny podatek? Jak nabywca może odzyskać te środki?
W przypadku pomyłkowej wpłaty zbyt wysokiej kwoty na rachunek VAT (np. podatek na fakturze wynosi 800 zł, a wpłacono 1000 zł), nie ma możliwości zwrotu 200 zł z rachunku VAT. Kontrahenci mogą uzgodnić, że podatnik zwróci nabywcy 200 zł ze swojego rachunku rozliczeniowego. Co innego, jeśli wpłacona kwota wynika z faktury, a następnie do tej faktury będzie wystawiona korekta – wówczas można dokonać zwrotu tej kwoty z rachunku VAT.
Jaki jest termin zwrotu podatku na rachunek VAT?
MPP umożliwia zwrot w terminie 25 dni na rachunek VAT. Aby z tego skorzystać należy wypełnić i zaznaczyć właściwe pola w deklaracji VAT (np. w deklaracji VAT-7 wykazać kwotę zwrotu w poz. 58 i zaznaczyć w poz. 68 opcję zwrotu na rachunek VAT).
Ważne: aby wystąpić o zwrot na rachunek VAT, podatnik nie musi dokonywać płatności w MPP.
Czy stosowanie MPP zwalnia z przepisów dot. odpowiedzialności solidarnej?
Tak, w części podatku VAT wykazanego w fakturze – zapłaconego w MPP – przepisy o odpowiedzialności solidarnej nie będą stosowane.
Jak dokonać pierwszej płatności w MPP, skoro po otwarciu rachunku nie będzie na nim środków? Czy powinno się dokonać przelewu na ten rachunek zanim opłaci się pierwszą fakturę?
Jeśli na rachunku VAT nie ma środków lub są one niewystarczające, wówczas bank „dobierze” ze standardowego rachunku brakującą kwotę. Jeżeli na rachunku VAT nie ma w ogóle środków, bank pobierze całą kwotę z rachunku standardowego. Jednak zawsze w pierwszej kolejności bank przeznacza środki na zapłatę kwoty VAT, wykazanej w komunikacie przelewu z rachunku VAT.
Czy można dokonywać płatności bezpośrednio na rachunek VAT?
Nie, bank/SKOK będzie odrzucać takie przelewy.
Czy stosując MPP będzie trzeba wykonywać dwa osobne przelewy: jeden z kwotą netto a drugi VAT?
Nie, wypełnia się jeden przelew, tzw. komunikat przelewu, który będzie udostępniany przez bank lub SKOK. Wskazuje się tam kwotę VAT (lub część), kwotę sprzedaży brutto (lub część), numer faktury i NIP dostawcy. Wystarczy zastosować ten komunikat i wówczas bank lub SKOK podzieli płatność i przekaże wskazaną w komunikacie kwotę VAT na rachunek VAT dostawcy, a pozostałą kwotę na rachunek standardowy (czyli rozliczeniowy lub imienny w SKOK).
Czy można opłacić tylko poszczególne pozycje z faktury z zastosowaniem MPP? Czy bank uzna taki przelew?
Tak, w MPP można zapłacić zarówno całość należności jak i dowolną jej część. To do nabywcy należy decyzja, ile środków zostanie wpłaconych na osobne konto VAT sprzedawcy. Bank nie weryfikuje wysokości kwot czy ich prawidłowości, ponieważ nie ma dostępu do faktury.
Czy mogę przelewać środki pomiędzy własnymi rachunkami VAT utworzonymi w różnych bankach?
Nie, takie środki można przelać tylko w ramach jednego banku.
Czy nabywca może dokonywać zbiorczych przelewów w podzielonej płatności, sumując kilka faktur w jednej zapłacie zobowiązania wobec dostawcy?
Nie, stosując MPP każdą z faktur należy uregulować osobno, dzięki czemu urząd skarbowy będzie mógł połączyć kwotę VAT z konkretną fakturą.
Czy prowadzenie rachunku VAT wiąże się z dodatkowymi kosztami?
Założenie i prowadzenie rachunku VAT przez bank/SKOK jest bezpłatne, mogą one jednak pobierać opłaty za operacje (np. przelewy), zgodnie z ustalonym przez siebie cennikiem usług. Nie mogą one jednak różnić się od opłat za dokonanie tradycyjnego przelewu. Dodatkowo środki na rachunku VAT mogą być, zgodnie z ustaleniami stron, oprocentowane.
Czym i dla kogo jest metodyka w zakresie oceny dochowania należytej staranności?
Metodyka to zbiór wskazówek pomocnych urzędnikom skarbowym w ocenie dochowania należytej staranności w VAT przez przedsiębiorców.
To jednocześnie „drogowskaz” dla przedsiębiorców, który wskazuje im w jaki sposób mogą dochować należytej staranności. Ma zastosowanie do nabywców towarów w obrocie krajowym, którzy nie dokonali oszustwa w VAT i nie wiedzieli, że transakcja, w wyniku której nabyli towar, służy oszustwu w zakresie VAT. Stosowanie się do metodyki zwiększa bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym, ponieważ ułatwia rzetelną weryfikację kontrahentów biznesowych i zwraca uwagę na okoliczności w jakich przebiega transakcja. Jest szczególnie przydatna przedsiębiorcom, którzy dopiero rozpoczynają prowadzenie biznesu i z wieloma okolicznościami mogą mieć do czynienia po raz pierwszy.
Dlaczego metodyka należytej staranności nie ma charakteru objaśnień podatkowych?
W ocenie Ministerstwa Finansów jest zbyt wcześnie na przedstawienie dokumentu adresowanego bezpośrednio do podatników. Metodyka daje wszystkim czas na ocenę jej działania w praktyce.
Będzie aktualizowana m.in. pod kątem zmian w przepisach prawa albo gdyby na taką konieczność wskazywała praktyka życia gospodarczego.
Źródło: Ministerstwo Finansów
